خواندنی‌ها

آداب و رسوم شب یلدا در طول زمان تغییر چندانی نکرده است.

آتش:

قدیم دور کرسی می‌نشستند؛ قبل‌تر از آن دور آتش جمع می‌شدند؛ و الان بخاری‌ها مجلس را گرم می‌کنند. آتش در گذشته نماد خورشید بود و برپا کردن آتش به خاطر پاسداشتش انجام می‌شده است. البته برخی هم عقیده دارند که آتش را برای برطرف کردن نحسی اهریمن و تاریکی روشن می‌کردند. وظیفه این آتش از بین بردن و فراری دادن تاریکی و نیرو‌های اهریمنی بوده است.

مثل‌گویی یا قصه‌خوانی در شب یلدا:

مثل‌گویی که نوعی شعرخوانی و داستان‌خوانی است در قدیم اجرا می‌شده. به این صورت که خانواده‌ها در این شب گرد هم می‌آمدند و پیرتر‌ها برای همه قصه تعریف می‌کردند.

مثل قصه‌های کوچک و داستان‌های غیر واقعی اند. بیشتر قهرمان‌های آن جانوران، دیوان و پریان هستند و برای سرگرمی و خوشایند کودکان گفته و یا نوشته می‌شوند.

در هر نقطه‌ای از کشور قصه‌های مربوط به فرهنگ خودشان رواج بیشتری دارد. مثلا آذربایجانی‌ها قصه حسین کرد شبستری می‌خوانند و خراسانی‌ها بیشتر از داستان‌های شاهنامه داستان سرایی می‌کنند.

فال حافظ در شب یلدا:

معمولا در شب‌های یلدا بزرگ فامیل به دیوان حافظ تفالی می‌زند. به این ترتیب که مخاطب فال نیت کرده و بزرگ مجلس این جمله یا شبیه به این را می‌گوید:‌ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی…

بعد لای دیوان را باز می‌کند. غزل بالای سمت راست، جواب تفال است. اگر وسط غزل باشد، فال از ابتدای غزل که در صفحه پشت است، خوانده می‌شود. سه بیت از غزل بعدی نیز شاهد فال خواهد بود. بعد از خواندن غزل، فال را تفسیر می‌کند. اگر محتوای شعر مثبت باشد فال را خوب و اگر نباشد آن را بد می‌دانند. از آنجا که عمده غزلیات حافظ دارای محتوایی عرفانی، عاشقانه و امیدوارکننده است؛ فال‌ها معمولا روحیه بخشند.

شاهنامه خوانی:

جزء جدایی‌ناپذیر دیگر شب یلدا، شاهنامه‌خوانی ست. این رسم از دیرباز در ایران رایج بوده. جذابیت شاهنامه‌خوانی به شیوه نقالی چند برابر می‌شود. متاسفانه این رسم نقالی در حال نابودی ست. باید خیلی خوش شانس باشید که در خانواده‌تان چنین فردی داشته باشید.

به عقیده پزشکان و محققان تأثیر بیماری همه گیر بر سلامت روان افراد بسیار نگران کننده است. انزوای اجتماعی، ترس از آلودگی و از دست دادن اعضای خانواده، ناشی از پریشانی از دست دادن درآمد و اغلب اشتغال است.

کودکان و نوجوانان نیز در معرض خطراین پریشانی و اضطراب هستند. از آنجایی که بیشتر افراد جوان ملزم به ماندن در خانه هستند، به احتمال زیاد شاهد خشونت و سوء استفاده هستند.

با این حال، از آنجا که ویروس کرونا همچنان در سرتاسر جهان رواج دارد و کشورها زمان زیادی را برای بازگشایی مجدد می گیرند، دسترسی به سلامت روانی یا پشتیبانی روانی- اجتماعی همچنان دشوار است. کارشناسان معتقدند که افراد باید یاد بگیرند که در هنگام ماندن در خانه از ابتلا به این بیماری روانی جلوگیری کنند.

محققان روشهای ساده ای را برای بهبود سلامت روان و مقابله در اوقات سخت، مانند گسترش COVID-19 و رفع فشارهای مداوم ارایه کرده اند. فعالیتهای وعده داده شده برای از بین بردن استرس یا حداقل مدیریت کردن استرس، افسردگی یا اضطراب به شرح زیر است:

• کمک به افراد دیگر
• یافتن یک ورزش منظم یا فعالیت بدنی که از آن لذت می بریم
• بهبود کیفیت خواب
• پیروی از رژیم غذایی سالم یا خوردن غذاهای سالم
• ارتباط با مردم و ایجاد روابط مثبت
• راهبردهای یادگیری برای مدیریت استرس
• تنظیم انتظارات واقع بینانه
• روشهای یادگیری برای استراحت مانند مدیتیشن
• مقابله با تفکر منفی 
• انجام فعالیتهایی که از آن لذت می بریم یا حس موفقیت را به شما می دهد

داشتن سلامت روانی ضعیف در زندگی روزمره، کاری، تحصیلی یا روابط شخصی دخالت می کنند که در این صورت ملاقات با متخصص بهداشت و روانشناس توصیه می شود.

قبل از خرید:

برای محافظت از خود و دیگران، سعی کنید دفعات سفرهای خرید خود را کاهش دهید، زیرا خود را با بیش از حد ماندن در بیرون خانه، در معرض خطر قرار می‌دهید .

موارد زیر را از خود بپرسید:

• آیا من به اندازه کافی سرحال هستم که به خرید بروم؟ اگر احساس بیماری می‌کنید، نباید بیرون بروید.
• آیا من جز گروهی هستم که نیاز به محافظت دارند؟ اگر بله، پس اکیدا نباید بیرون بروید.
• آیا امروز نیاز به خرید دارم؟
• آیا می‌توانم بدون خرید وسیله خاصی نیازم را مدیریت کنم و کاری انجام دهم؟ به عنوان مثال، آیا می‌توانم نان خودم را بپزم؟
• آیا من بالقوه آسیب پذیر هستم و اگر چنین است، می‌توانم از شخص دیگری بخواهم برای من خرید کند؟
• آیا می‌توانم به فروشگاه های محلی خلوت تر مراجعه کنم یا با فروشگاه های محلی ترتیبی دهم که اجناس مورد نیازم را جمع آوری و ارسال کنند؟
• آیا می‌توانم آنلاین خرید کنم؟

در صورت امکان، از بردن فرزندان‌تان به فروشگاه ها خودداری کنید و برای جلوگیری از شلوغی، سعی کنید در اوقات غیر اوج خرید نمائید.

فهرست اجناسی را که دارید و تاریخ مصرف آنها را تهیه کنید تا بتوانید از آنها به ترتیب تاریخ استفاده کنید و با خرید چیزهایی که لازم نیستید، از هدر رفتن غذا و پول جلوگیری کنید.

لیستی تهیه کنید و اطمینان حاصل کنید که تا زمان مراجعه بعدی به فروشگاه که برنامه ریزی کرده اید، غذای کافی برای ماندن در خانه خواهید داشت. از فریزر خود برای ذخیره کوتاه مدت تر، مواد قابل فاسد شدن مانند نان و گوشت استفاده کنید.

استفاده از ماسک (شامل انواع ماسک ساده یا ماسک جراحی) یکی از اقدامات پیشگیرانه‌ای است که می‌تواند شیوع برخی بیماری‌های ویروسی تنفسی از جمله کووید-۱۹ را محدود نماید. با این وجود، استفاده از ماسک به تنهایی برای تامین سطح مناسبی از محافظت، کافی نیست و سایر اقدامات نیز باید اتخاذ شود.

جدای از اینکه ماسک زده شود یا خیر، رعایت حداکثری بهداشت دست برای جلوگیری از انتقال کووید-۱۹ از انسان به انسان بسیار مهم است.

تاکید موکد بر استفاده از ماسک در اماکن و خودروهای عمومی:

در مترو، اتوبوس، تاکسی‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، بانک‌ها، درمانگاه‌ها و بسیاری از اماکنی که روزانه افراد بسیاری در آنها تردد دارند باید حتما از ماسک استفاده شود.

در تابستان نیز به واسطه گرمی هوا و وجود ذرات گرد و خاک استفاده از ماسک مانع از آسیب رسیدن به سیستم تنفسی و ریوی می‌شود.

ویروس کرونا به راحتی از راه صحبت، عطسه و سرفه کردن منتقل می‌شود و تنها وسیله راحت و در دسترس برای جلوگیری از انتشار و ابتلا به آن ماسک است.

سایز ویروس کرونا بسیار ریز است و می‌تواند از طریق قطره‌هایی که موقع عطسه و سرفه بر روی سطوح می‌نشیند ایجاد آلودگی ‌کند گفت: با استفاده از ماسک می‌توان از انتقال ویروس جلوگیری کرد.